120
Kronik HCV
kan ünitelerinin %2-10 kadarı HCV ile enfekteydi ve bu durum HCV bulaşma
oranını artırıyordu. Rekombinan pıhtılaşma faktörlerinin geliştirilmesi ve HCV
testinin yerleşmesiyle transfüzyonla geçen HCV enfeksiyonunda dramatik bir
düşüş olmuştur. HCV ile enfekte yaşlı bireylerdeki mortalitenin artışı da diğer
bir faktör olarak ileri sürülmektedir (3).
Hemodiyaliz ve kanser hastaları ile parenteral ilaç bağımlılarında HCV ile
enfekte olma riski daha yüksektir. Avrupa ve Kuzey Amerika’da yeni enfeksi-
yonların ana kaynağı parenteral ilaç bağımlılarıdır (3)
HCV viral genomların tümünün filogenetik ve sıralama analizlerine dayanı-
larak yedi genotipe (6-12) ve 50’den fazla alttipe ayrılmaktadır (13). Günümüz-
de HCV genotiplerinin coğrafi dağılımı karmaşıktır. HCV genetik dağılımındaki
küresel değişikliklerde hem geçmişteki hem de günümüzdeki insan göçleri
oldukça etkili olmuştur. Özellikle 1a, 1b, 2a ve 3a olmak üzere bazı alttiplerin
dünyanın her tarafına dağılmış olduğu ve gelecekte HCV enfeksiyonlarının bü-
yük bir kısmını oluşturacağı düşünülmektedir. Şu ana kadar “epidemik alttipler”
olarak adlandırılan alttiplerin, HCV’nin keşfinden yıllar önce enfekte materyalle-
rin kullanımı nedeniyle hızla yayılmış olduğu sanılmaktadır (14-16).
Gelişmiş ülkeler dahil küresel çapta en yaygını genotip 1’dir (%42.2’si) ve
alttip 1a %31, 1b %68 olarak saptanmıştır. HCV genotip 3, ikinci sıklıkta olandır
(%30.1’i). Genotip 2 (%9.1), 4 (%8.3) ve 6 (%5.4) ise dünya çapında geri kalan
HCV olgularını oluşturmaktadır (17). Bugüne kadar sadece bir tane genotip 7
enfeksiyonu bildirilmiştir (18). Genotip 2 ve genotip 6 HCV olgularının çoğu
Doğu Asya’da, genotip 4 olgularının büyük kısmı da Kuzey Afrika ve Ortado-
ğu’da bulunmaktadır. Genotip 5 küresel olarak en az görülen HCV alttipi olup
(<%1) bunun büyük çoğunluğu da Sahra’nın güney ve doğusunda bulunmak-
tadır (17). Diğer bir ifadeyle genotip 2 Batı Afrika’da, genotip 3 Güney Asya
ve İskandinavya’nın bazı bölgelerinde, genotip 6 Orta ve Kuzey Afrika’da,
genotip 5 Güney Afrika’da ve genotip 6 Güneydoğu Asya’da baskın olarak
görülmektedir (17). Dünya genelindeki genotip dağılımı
Şekil 2
’de gösteril-
miştir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yüksek gelirli olarak nitelendirilen ül-
kelerdeki HCV olgularının %66’sı genotip 1, %18’i genotip 3, %12’si genotip 2
ve küçük bölümleri de genotip 4 ve 6’dan oluşmaktadır. Düşük gelir düzeyli
ülkelerde, genotip 4 ve 5 nispeten yüksek oranları oluşturmaktadır (4).
Mısır’daki alttip 4a’nın yüksek yayılımını ve baskınlığını ortaya çıkaran ne-
denin, geçmişte şistozomiye karşı koruma amacıyla uygulanan yoğun aşıla-
ma programı esnasında kontamine enjeksiyonların kullanılması olduğu belir-
tilmektedir (5).
