54
Kronik Hepatit B
– İmmün yanıt dönemi: Önceki evrenin yıllar sonrasında, virüse karşı
gösterilen tolerans kırılmaya başlar. Bu evrede viral replikasyon hızı
ve hastadaki viral yük önceki döneme göre azalmaya başlar. Oluşan
immün yanıtın neticesinde karaciğer hücre hasarı, onunla ilişkili biyo-
kimyasal bulgular (ALT, AST yüksekliği) ve karaciğer biyopsisinde aktif
enflamasyon bulguları ortaya çıkar (4). Bu dönemin klinikteki yansıması
HBeAg pozitif kronik B hepatitidir. Bu evrenin devamı durumunda ka-
raciğerdeki enflamasyon ve fibrotik süreç devam ederek hastalık kara-
ciğer sirozuna kadar ilerleyebilir (HBeAg pozitif karaciğer sirozu).
– İnaktif dönem: İmmün yanıt döneminin sona ermesi ile hastalık inaktif
döneme geçer. Bu dönemde HBV DNA negatif veya düşük düzeyler-
de pozitif bulunur. Bazı olgularda bu dönemden sonra bir daha aktif
enfeksiyon formları gelişmez ve eğer immün yanıt döneminde çok ağır
bir karaciğer hasarı meydana gelmemişse virolojik aktivitenin sonlan-
masını takiben histopatolojik düzelme ve ALT seviyesinin de normale
dönmesiyle tipik bir inaktif taşıyıcı örneği oluşur (5). İnaktif taşıyıcılarda
zamanla HBsAg’nin negatifleşmesi ve anti-HBs pozitifliği gözlenebile-
ceği gibi, hastalığın yeniden aktif formlara geçmesi de mümkündür.
– Reaktivasyon dönemi: İnaktif döneme geçen hastaların büyük bir kısmı
ömür boyu inaktif taşıyıcı olarak kalırken, diğerlerinde viral replikasyo-
nun yeniden başlamasıyla HBeAg negatif kronik B hepatiti gelişir. Bu
evrede HBV DNA düzeyleri genelde önceki iki dönemden (immün to-
lerans fazı ve immün klirens fazı) daha düşüktür (6). Bazı olgulara ise
belirgin bir inaktif dönem ayırt edilmeksizin doğrudan HBeAg pozitif kro-
nik hepatitten HBeAg negatif kronik hepatite geçiş söz konusu olabilir.
Bu durumun devam etmesi ile HBeAg negatif karaciğer sirozu oluşur.
Bu dönemin önemli bir özelliği de ALT düzeylerinin dalgalanma göster-
mesidir. Bu nedenle zaman zaman normal ALT düzeylerinin gözlenmesi
olasıdır. HBeAg negatif kronik B hepatit gelişmesinden, viral genomun
prekor veya kor promoter bölgesinde oluşan mutasyonlar sorumludur.
– İyileşme dönemi: Spontan HBsAg kaybının söz konusu olduğu dönem-
dir. Enfeksiyonun daha ileri yaşlarda kazanıldığı ABD ve Kuzey Avrupa
gibi bölgelerde yıllık HBsAg kaybı, Asya toplumlarına göre daha yük-
sek sıklıkta bildirilmektedir. Bu farklılığın, yüksek endemik yerlerde en-
feksiyonun daha erken yaşta başlamasından ve genotipik farklılıktan
kaynaklandığı düşünülmektedir (7). Bu dönem genellikle iyi seyirli ol-
makla birlikte, özellikle ilk 10 yıl sırasında HBsAg kaybı olan olgulardaki
HBV DNA pozitifliği düşük düzeyde sürebilir.
