62
Kronik Hepatit B
artma ve PT’de uzama, sıklıkla eşlik eden trombosit sayısında azalma siroz
gelişiminde gözlenen değişikliklerdir (7).
HBV DNA Düzeyi
HBV DNA düzeyi, hem tanı, hem tedavi kararı, hem de tedavinin izlenmesi
için gerekli bir ölçümdür. Bu amaçla sensitiviteleri, spesifisiteleri, doğrulukları
ve geniş dinamik aralıkları nedeniyle gerçek zamanlı PCR testleri önerilmek-
tedir. Serum HBV DNA düzeyleri IU/ml olarak ifade edilir. IU/ml olarak verilen
değer, kopya/ml’ye çevrilmek istendiğinde 5 ile çarpılmalıdır (7, 8).
Karaciğer Biyopsisi
Karaciğerdeki nekroenflamasyon ve fibrozis düzeyini belirlemek, böylece te-
davi kararını vermek için kullanılır. İnvazif bir yöntemdir. Ciddi komplikasyon
riski oldukça düşüktür (1/4000-10,000). Önemli olan, özellikle fibrozisi göste-
rebilecek yeterli miktarda biyopsi örneğinin alınmasıdır. Son yıllarda invazif
olmayan yöntemlere ilgi oldukça artmıştır, bunlar arasında serum markerleri
ve transient elastografi bulunmaktadır. Transient elastografi sirozun saptan-
masında yüksek doğruluk derecesine sahiptir, ancak yüksek ALT düzeyiyle
birlikte ciddi enflamasyonu bulunanlarda sonuçlar kafa karıştırıcı olabilmek-
tedir. Karaciğer sertliğinin ölçümünde optimal sınır değer, çalışmalara göre
farklılık göstermektedir (7, 9, 10).
HBsAg Kantitasyonu
Serum HBsAg’nin kantitasyonu son yıllarda standardize edilmiştir ve klinik kul-
lanımı giderek ilgi çeken bir testtir. Viral replikasyondan çok, aktif cccDNA’nın
dolaylı çoğalması ile konak immün sistemi arasındaki dengenin göstergesidir.
Özellikle pegile interferonla ilgili çalışmalarda, HBsAg kinetiği ile pegile inter-
feron tedavisine yanıtın tahmin edilebileceği, böylece tedavinin bireyselleştiri-
lebileceği üzerinde durulmuştur (11). Tedavi verilmeyen hastalarda ise HBV en-
feksiyonunun fazlarının yorumlanmasına yardımcı olacağı düşünülmektedir (12).
HBsAg kantitasyonu ile entekavire ve tenofovire yanıtı değerlendiren ça-
lışmalar nispeten az olsa da, tenofovirle ilgili verilerde HBeAg pozitif hasta-
larda, HBsAg kaybı oluşanlarda oluşmayanlara göre 24. haftada HBsAg dü-
zeyinde başlangıca göre daha fazla düşme saptanmıştır (-2,41’e karşılık -0,20
log
10
IU/ml) (13). HBeAg negatif olanlarda ise 3. yılda başlangıca göre sınırda
bir düşme görülmüştür. HBsAg kaybı olanlarda bu düşme daha hızlı olmuştur
(14). Entekavir alanlarda ise, HBeAg pozitif hastalarda 48. haftada HBsAg dü-
