61
sı temas öyküsü bulunuyorsa, izole anti-HBc pozitifliği akut HBV en-
feksiyonu sırasındaki pencere dönemini gösteriyor olabilir. Anti-HBc
IgM pozitifliğinin değişken olabildiği unutulmamalıdır, ancak pozitifse
zaten akut enfeksiyondur. Birkaç hafta sonra tekrarlanacak testlerde
anti-HBs pozitif saptanacaktır.
4. Daha az rastlanan bir durum ise açıklanamayan persistan aminotransferaz
yüksekliği söz konusu olduğunda, akla okült HBV enfeksiyonu gelmelidir.
Bu durumda HBV DNA’ya bakılmalı, pozitif test HBsAg negatif varyantın
neden olduğu kronik hepatit B enfeksiyonu tanısını düşündürmelidir.
HBsAg/Anti-HBs’nin Birlikte Pozitifliği
Kronik HBV enfeksiyonu olan hastalarda HBsAg pozitifliğinin yanı sıra an-
ti-HBs pozitifliği görülebilir. Bu paradoksik durum için önceleri şu açıklama
ileri sürülmüştür: HBsAg alt tipi ve heterolog anti-HBs. Yapılan çalışmalarda
anti-HBs’nin koruyucu olmadığı, kişideki HBsAg’ye bağlanmadığı, ancak HB-
sAg’nin farklı bir antijenitesi olduğu gösterilmiştir. Ayrıca oluşan anti-HBs’nin
ikinci bir hepatit B virüsüne karşı oluştuğu, bu ikinci virüsün çalışmalarda
saptanamadığı düşünülmüştür (4). Aşının keşfiyle birlikte farklı bir açıklama
gündeme gelmiştir: Çeşitli çalışmalarda HBsAg/anti-HBs’nin birlikte pozitif
olduğu hastalarda HBsAg’nin s geninde
escape
mutasyon saptanmıştır (4).
Ancak farklı bir çalışmada, anti-HBs’nin birlikte pozitif olduğu kişilerde bu mu-
tasyonun fazla olmadığı gösterilmiştir (5). HBsAg/anti-HBs’nin birlikte pozitif
olduğu kişilerde viral yük yüksekse s geni varyasyonları daha az ancak viral
yük düşükse
escape
mutantların seçilmesi daha fazla olabilmektedir. Escape
mutantların oranı düşüktür ve topluma çok yayılmamıştır. Fakat hastada be-
lirgin immünsupresyon varlığında escape mutantlar reaktive olmakta ve an-
ti-HBs varlığında bile çok yüksek düzeylere ulaşmaktadır (>10
8
kopya/ml) (6).
Kronik Hepatit B Enfeksiyonunda Tanı
Biyokimyasal Testler
Aminotransferazlar (ALT ve AST), gamma-glutamil transpeptidaz (GGT), alka-
len fosfataz (ALP), bilirubin, serum albümin ve globülin, kan sayımı, protrom-
bin zamanı (PT) karaciğer hastalığının ciddiyetini değerlendirmede kullanılır-
lar. Genellikle ALT, AST’den daha yüksektir. Hastalık siroza ilerlerse oran ter-
sine döner. Serum albümin düzeyinde progresif düşme ve/veya globülinde
Hepatit B Enfeksiyonunda Tanı