192
Kronik HCV
Faz III Klinik Çalışmalarda Saptanan Tedavi Başarısını
Etkileyen Faktörler
HCV genomu konak genomu içine entegre değildir ve enfekte hepatositler
birkaç gün veya haftada temizlenirler. Bu sayede, eğer viral replikasyon yeni
hücrelerin enfekte olmasını önleyecek ve bütün enfekte hücrelerin temiz-
lenmesine izin verecek yeterlikte baskılanırsa HCV enfeksiyonunun eradi-
kasyonu mümkün olur. Tam eradikasyon olarak tanımlanabilecek olan “kür”
tedavinin hedefidir. Klinik çalışmalarda genellikle “kalıcı virolojik yanıt (KVY)”
primer sonlanım noktası olarak kabul edilir. Günümüzde kullanılan modern
teknolojiyle saptanamaz HCV RNA için tanımlanan alt sınır 25 IU/ml olarak
belirlenmiştir. Standart tedavi sonrası 24. haftada saptanamaz HCV RNA ola-
rak tanımlanan KVY, oral direkt etkili antivirallerle tedavisiz 12. haftada sapta-
namaz HCV RNA olarak değiştirilmiş ve KVY12, viral eradikasyonun güçlü bir
göstergesi olarak kabul edilmiştir.
Direnç
HCV replikasyon kompleksi yeni oluşan RNA sarmalında hata kontrolü ya-
pamadığından mutasyon hızı yüksektir. Viral replikasyonun tam olmayan
supresyonu, dirençle ilişkili varyantların ve sonuçta tedavi yetmezliğinin
ortaya çıkmasına neden olur. Bundan dolayı tedavi stratejilerinin replikas-
yonu olabildiğince tam baskılaması, dirence yüksek bariyer oluşturulması
bakımından son derece önemlidir. Direnç bariyeri, ilaç direnci için değiş-
mesi gereken aminoasit sayısı olarak tanımlanır ve sayı ne kadar fazlaysa
direnç bariyeri o kadar yüksektir. Dirence yüksek bariyer iki strateji ile sağ-
lanabilir:
1. Direnç bariyeri yüksek olan bir ya da daha fazla direkt etkili ajanın
kombine edilmesi (örn. NS5B nükleotid inhibitörleri gibi)
2. Birlikte kullanıldığında dirençle ilişkili varyant gelişimine karşı yüksek
bariyer oluşması.
EASL ve AASLD kılavuzlarında bazalde saptanabilir direnç ilişkili varyantları
olan hastalarda bile KVY oranlarının yüksek olması nedeniyle rutin olarak te-
davi öncesi direnç testlerinin yapılması önerisinde bulunulmamıştır. Sadece
genotip 1a HCV enfeksiyonu olan ve pegIFN alfa, RBV ve simeprevir kombi-
nasyonu ile tedavi edilecek hastalara bazalde direnç testi yapılması öneril-
miştir (12, 13).
