168
Kronik HCV
rını göstermektedir. Ancak tedavi kararı alınırken sağkalıma etki edebilecek
diğer hastalıklar göz önünde bulundurulmalıdır. Daha ileri karaciğer hastalığı
(CPT-skoru >12) olan dekompanse siroz hastalarında veriler sınırlıdır.
2015 European Association for Study of Liver (EASL) kılavuzunda (4) kara-
ciğer nakli endikasyonu olmayan dekompanse sirozlu hastalar için aşağıdaki
tedavi önerileri sunulmuştur:
i. Karaciğer nakli listesinde yer almayan, komorbiditeleri olmayan, de-
kompanse siroz hastalarının (CPT-B ve CPT-C, skoru ?12) 16-20 hafta
sofosbuvir + ribavirin kombinasyonu (genotip 2) ile veya ribavirin ile
birlikte sabit doz sofosbuvir+ledipasvir kombinasyonu (genotip 1, 4, 5
ve 6) ile veya sofosbuvir ve daklatasvir kombinasyonu (tüm genotipler)
ile 12 hafta süreyle tedavisi önerilmektedir.
ii. Ribavirin kullanımı kontrendike ya da ribavirin tedavisine toleransı kötü
olan dekompanse siroz hastalarının ise ribavirinsiz sabit doz sofosbu-
vir+ledipasvir kombinasyonu veya sofosbuvir + daklatasvir kombinas-
yonu ile 24 hafta süreyle tedavisi önerilmektedir.
Karaciğer Nakli Endikasyonu Olmayan HCC’li Hastalarda Tedavi
HCV bütün dünyada hepatosellüler karsinomun (HCC) önde gelen nedenidir.
Siroz hastalarında HCC görülme sıklığı yıllık %1-7 oranındadır (15). Risk, diğer
faktörlerin yanında fibrozun şiddeti ile ilişkilidir.
KVY’nin hem tüm nedenlere hem de karaciğere bağlı mortalitede ve HCC
riskinde azalma ile ilişkili olduğu gösterilmiştir (15-16). Ancak bu çalışmalar ret-
rospektiftir ve IFN içeren tedaviler ile elde edilen sonuçlara dayanmaktadır.
IFN içermeyen yeni tedavi rejimleriyle elde edilen yüksek KVY oranları göz
önüne alındığında, HCC rezeksiyonu veya ablasyonu sonrasında nüks riskini
bu tedavi rejimleriyle azaltma olasılığı bulunmaktadır (17).
Karaciğer Nakli Endikasyonu Olan Hastalarda Tedavi
Son dönem karaciğer hastalığı olan kişilerde karaciğer nakli en önemli tedavi
seçeneğidir. Ancak kronik hepatit C hastalarında karaciğer nakli sonrası he-
patit C nüksü beklenen bir sorundur (18). Karaciğer nakli bekleyen hastalarda
HCV enfeksiyon tedavisinin birbirini bütünleyen iki amacı vardır: tüm olgular-
da nakil sonrasında hepatit C nüksünü önlemek ve dekompanse karaciğer
hastalığı olan kişilerde nakil öncesinde karaciğer fonksiyonunda düzelme
sağlamak. Ayrıca karaciğer fonksiyonunun düzelmesi bazı hastaların listeden
çıkmasını sağlayabilmektedir (19).
