174
Kronik HCV
viii.Ritonavir ile güçlendirilmiş paritaprevir, ombitasvir ve dasabuvir kombi-
nasyonu kullanılırken, takrolimus dozu haftada bir 0.5 mg veya üç gün-
de bir 0.2 mg şeklinde ayarlanmalı, siklosporin A dozu ise daha önce
verilen günlük dozun beşte biri şeklinde düzenlenmelidir; ?5 mg/gün
prednizon dozlarına müsaade edilmektedir ama mTOR inhibitörlerinin
kullanımı önerilmez.
HIV/HCV Koenfeksiyonu Olan Hastalarda Tedavi
HCV/HIV koenfeksiyonu olan hastalarda, tek başına HCV enfeksiyonu olan
hastalara kıyasla son evre karaciğer hastalığına ilerleme daha hızlıdır ve HCV
RNA düzeyleri daha yüksektir (34-35). HIV/HCV koenfeksiyonu olan kişilerde
PegIFN-? + ribavirin tedavisine yanıt, HCV monoenfeksiyonu olanlara oran-
la daha düşüktür; bu gözlem koenfeksiyonlularda başlangıç RNA’sının daha
yüksek oluşuyla açıklanmaktadır (36-37). Ancak HIV/HCV koenfeksiyonlu
hastalarda DEA ilaçlarla elde edilen tedavi yanıtları HCV monoenfeksiyonu
olan kişilere benzerdir (38-39). Dolayısıyla, HIV/HCV koenfeksiyonlu kişilerde
tedavi önerileri, HIV ilaçları ile DEA ilaçlar arası etkileşime dikkat etme koşu-
luyla, tek başına HCV enfeksiyonu olan kişilerdeki ile aynıdır.
HIV/HCV koenfeksiyonlu hastaların sofosbuvir + ledipasvir kombinasyo-
nuyla tedavisindeki başlıca sorun, tenofovir nefrotoksisitesindeki artıştır. Te-
nofovir serum düzeyleri sofosbuvir ile ledipasvirin birlikte kullanımında yük-
selmektedir (40). Sağlıklı gönüllülerde, ritonavir ile güçlendirilmiş paritaprevir,
ombitasvir ve dasabuvir kombinasyonu ile birlikte efavirenz, emtrisitabin ve
tenofovir kombine edildiğinde, ALT yükselmeleri ile birlikte gastrointestinal
ve nörolojik yan etkiler meydana gelmiştir. Yine bu kombinasyon ile birlik-
te rilpivirin kullanıldığında da ilaç etkileşimi oluşmuştur. Bu nedenle rilpivirin
ve efavirenz ile birlikte ritonavir ile güçlendirilmiş paritaprevir, ombitasvir ve
dasabuvir kombinasyonu kullanılmamalıdır (41-42). Klinik çalışmalar rilpivirin,
raltegravir veya efavirenz ile birlikte tenofovir ve emtrisitabini içeren antiret-
roviral tedavi gören HCV genotip 1 veya 4 enfeksiyonu ve HIV enfeksiyonu
olan kişilerde sofosbuvir/ledipasvirin kullanımının güvenilirlik ve etkinliğini or-
taya koymuştur. Bu hasta grubunda sofosbuvir/ledipasvirin 12 hafta süre ile
kullanımı önerilmektedir (43-44).
HCV genotip 2 veya 3 enfeksiyonu olan HIV/HCV koenfekte hastaların
tedavisi, HIV enfeksiyonu olmayan kişiler için önerilenlere benzer şekilde
