172
Kronik HCV
HCV genotip 1 veya 4 enfeksiyonlu hastalardır. KVY oranları F0-F3 hasta-
larda %97 (108/111), CPT-A hastalarda %96 (49/51) ve CPT-B hastalarda %84
(37/44) bulunmuştur. CPT-C 8 hastanın 5’i (%62) KVY’ye ulaşmıştır. Tedavi-
lerin 12 ile 24 haftalık olanları arasında etkililik bakımından herhangi bir fark
olmamış ve mükemmel bir güvenlik profili saptanmıştır. Bağışıklık sistemi
sağlam hastalardaki gibi, viral klirens elde edilen CPT-A ve B hastaların bü-
yük çoğunluğunda tedaviden sonraki 4. haftadaki MELD skorlarında düzel-
me olmuştur (29).
Ritonavir ile güçlendirilmiş paritaprevir, ombitasvir ve dasabuvir kombinas-
yonu ile birlikte ribavirinin 24 hafta süreyle uygulandığı 34 HCV genotip 1
karaciğer nakil hastasında antiviral etkililik ve güvenlilik değerlendirilmiştir
(30). Bu çalışmadaki olguların hiçbiri nakil öncesinde tedavi almamıştır ve F0
ile F2 fibrozu olan hastalardır. Biri hariç hepsi KVY12’ye ulaşmış, hastaların
sadece %6’sında ciddi yan etkiler, %17’sinde anemi bildirilmiştir. Ritonavir ve
paritaprevir ile takrolimus ya da siklosporin arasında ilaç etkileşimleri nede-
niyle tedavi döneminde doz ayarlamaları gerekmiştir.
Gerçek yaşam verilerine dayanan, ribavirinli ya da ribavirinsiz sofosbuvir +
simeprevir kombinasyonu ile 12 hafta süreli tedavi verileri bildirilmiştir. HCV
genotip 1 ile enfekte hastaların %91’inde (60/66) KVY12’ye ulaşılmıştır. Bu has-
taların çoğu önceden tedavi görmüştür ve üçte birinde ileri fibroz veya kom-
panse siroz vardır. KVY oranı, ileri fibrozlu genotip 1a hastalarda biraz daha
düşük bulunmuştur (31). Çoğunluğu tedavi deneyimli hastalardan oluşan, yarı-
sından fazlasında da siroz bulunan gerçek yaşam verilerinin değerlendirildiği
TARGET çalışmasında, sofosbuvir + simeprevir kombinasyonu %90’lık (61/68)
bir KVY4 oranı sağlamıştır (32). Nakil sonrası hastalarda sofosbuvir + dakla-
tasvir kombinasyonuyla tedavi konusundaki veriler azdır ve bunların da bü-
yük bölümü küçük gerçek yaşam gruplarına aittir. Kolestatik hepatit gelişen
hastaların da dahil olduğu nakil sonrası nüks hastalarının %90’ından fazlasın-
da KVY’ye ulaşılmıştır ve genel olarak bu tedavi rejimi iyi tolere edilmiştir (33).
Bu verilere dayanarak EASL 2015 kılavuzunda (4) karaciğer nakli sonrası
nüks olan hastalarda aşağıdaki tedavi önerileri sunulmuştur:
i. Nakil sonrasında HCV enfeksiyon nüksü olan bütün hastalarda tedavi
düşünülmelidir. Nakilden bir yıl sonra akut kolestatik hepatit veya orta
ve ileri derecede fibroz olması veya portal hipertansiyon varlığı hızlı
hastalık progresyonunu ve greft kaybını öngörür ve acil antiviral tedavi
başlanması gerekliliğine işaret eder.
ii. Nakil sonrasında HCV nüksü olan hastalar, ribavirin ile birlikte IFN içer-
