235
Dermatolojik Yan Etkiler
Bu tedavinin sıklıkla neden olduğu dermatolojik yan etkiler kaşıntı, ciltte ku-
ruma, döküntü, alopesi, herpes labialis, enjeksiyon alanında eritem ve en-
dürasyondur. Bunlar IFN tedavisinde hastaların %5-12’inde görülür (12,51-53).
Hastaların %22-36’sında saç dökülmesi olur ama geri dönüşümlüdür. Te-
davi kesildikten 3-6 ay sonra düzelir (54). Tedavi sırasında saç jölesi kullanıl-
mamalı, saçlar sık yıkanmamalı ve sert fırçayla taranmamalıdır. Saçların kısa
kestirilmesi önerilebilir.
Enjeksiyona ya da RBV’ye bağlı döküntü de olabilir Enjeksiyon yeri değişti-
rilmelidir. RBV’ye bağlı cilt döküntüleri çoğunlukla antihistaminiklere yanıt ve-
rir. RBV fotofobi olarak adlandırılan güneş duyarlılığına da yol açabilmektedir.
Cilde ait yan etkiler, hafif şiddette olduklarında topikal antibiyotikli losyonlar,
topikal kortikosteroidler ve antihistaminiklerle tedavi edilebilir. Dermatolojik
bulgular tedavi sonunda ilaçların kesilmesiyle düzelir. Genellikle tedavi kesil-
mesine veya doz azaltımına gerek kalmamaktadır.
PegIFN+RBV ile ikili tedaviye TVR veya BOC’nin eklenmesi raş ve kaşıntı
görülme oranlarını belirgin derecede artırır. Cilt bulguları özellikle TVR ile ar-
tar. TVR ile kombine tedavi alan hastaların %56’sında cilt reaksiyonları görül-
mektedir (16,20).
TVR ile üçlü tedavide hastaların yaklaşık yarısında hafif raş gelişmekte-
dir. Egzema benzeri döküntüler ve beraberinde deri kuruması ile kaşıntı
görülür. Ağır ve ciddi raş, olguların %4’ünde bildirilmiştir. Stevens-Johnson
sendromu (SJS), toksik epidermal nekroliz (TEN) ve
Drug Rash with Eoshi-
nophilia and Systemic Symptoms
(DRESS sendromu) gibi ciddi, potansiyel
olarak hayatı tehdit eden dermatolojik yan etkiler çok nadirdir ve bazı olgu
sunumları bulunmaktadır. Raş genellikle tedavinin ilk ayında başlamakla
birlikte, tedavinin herhangi bir zamanında da ortaya çıkabilir. Sıklıkla TVR
kesildikten sonra kaybolur. Lokal veya derinin %50’den azını tutan orta dü-
zey döküntülerde TVR’ye devam edilir. Lokal nemlendirici krem ve losyon-
lar semptomları azaltır. Topikal steroid ve antihistaminikler yararlı olabilir
(16,55).
Deri yüzeyinin %50’den fazlasını kaplayan ciddi raşlar vezikül ve bül gibi
döküntülerle ya da muköz membran tutulumuyla seyredebilir. Bu durumda
TVR kesilir, pegIFN+RBV’ye devam edilebilir. Eğer ilk 7 günde semptomlar
düzelmezse pegIFN+RBV de kesilebilir. Hayatı tehdit eden TEN, DRESS veya
SJS gelişen hastalarda bütün tedaviler kesilir. Dermatoloji konsültasyonu ya-
pılmalıdır. Tedavi sırasında hiçbir zaman TVR dozu azaltılmaz (16,18,55).
İlaç Yan Etkilerinin Yönetimi
