230
Kronik HCV
Gastrointestinal sistemle ilgili iştahsızlık, kilo kaybı, bulantı ve kusma ile
dispepsi gibi semptomlar olabilmektedir. Bulantı pegIFN+RBV alan hastaların
%29-43’ünde görülür. RBV’nin yiyeceklerle birlikte alınması bulantıya iyi gele-
bilir. Tedavisinde antiemetikler ve antihistaminikler kullanılabilir.
Hastaların yaklaşık üçte birinde oral alım bozukluğu, bulantı, hipertiroidi,
depresyon ve sitokinlerin etkisine bağlı kilo kaybı olur. Nedene yönelik teda-
vi verilir, nadiren tedavi kesilmesine yol açar.
Yorgunluk pegIFN+RBV alan hastaların yaklaşık %50-65’inde görülmekte-
dir. Etiyolojisi genellikle multifaktöriyeldir. Anemi ve depresyon bu tablonun
önemli nedenlerindendir. Ağır aktivitelerden kaçınılmalı, bol sıvı alınmalı, den-
geli beslenilmelidir. Buna rağmen şikâyetleri azalmayan hastalarda anemi,
depresyon ve hipotiroidi araştırılmalı ve gerekirse tedav edilmelidir (15,22,23).
Hematolojik Yan Etkiler
Hematolojik yan etkiler, IFN veya RBV doz azaltılmasından veya kesilmesin-
den en çok sorumlu yan etkiler olmaları nedeniyle önemlidir. KHC tedavi-
sinde pegIFN+RBV kullanan hastalarda hematolojik yan etkilerin izlenmesi
tedavinin 1., 2. ve 4. haftalarında tam kan sayımıyla yapılmalıdır. Sonrasında
dört haftada bir tam kan sayımı tekrarlanmalıdır (3,10).
Anemi
PegIFN ve RBV tedavisinde anemi, hastaların yaklaşık üçte birinde görülen
önemli bir yan etkidir. Hastaların %9-16’sında hemoglobin (Hgb) düzeyi 10 g/
dl’nin altına düşer. Anemi, hem halsizliğin en önemli nedeni olarak hastanın
yaşam kalitesini azaltması hem de RBV doz azaltımından veya kesilmesin-
den sorumlu olması nedeniyle önemlidir (14,23). PegIFN+RBV kombinasyo-
nuna TVR ve BOC eklenmesi ile anemi daha sık karşımıza çıkar. Hastaların
%35-52’sinde Hgb 10 g/dl’nin altına, %9’unda ise Hgb 8.5 g/dl’nin altına düş-
mektedir. Klinik çalışmalarda ikili tedavi ile Hgb ortalama 3 g/dl azalırken, üçlü
tedavi ile Hgb’nin ortalama 4 g/dl azaldığı gösterilmiştir. Tedavi öncesi Hgb
değerleri ve vücut kitle endeksleri düşük olan yaşlı hastalarda anemiye daha
çok rastlanılmaktadır (16,17,20,24,25).
RBV ilacın plazma düzeyi ile ilişkili geriye dönüşümlü ekstravasküler he-
molitik anemi yapar. Bununla birlikte IFN kemik iliği baskılaması yaparak
anemiyi derinleştirmektedir. BOC ve TVR’nin kemik iliği supresyonu, ayrıca
TVR’nin hemoliz yapıcı etkisi ile anemi üçlü tedavide daha sık görülmektedir
(14,18,26-28).
