231
Anemi esas olarak RBV’ye bağlıdır ve RBV ilişkili hemolitik anemi dozla
ilişkilidir. Bu nedenle anemi gelişen hastalarda öncelikli olarak RBV dozu
azaltılmalıdır. Hgb düzeyi 10 g/dl’nin altına düşen hastalarda Hgb düzeyi 10
g/dl üzerine çıkıncaya kadar RBV dozu haftalık 200 mg azaltılır. TVR ve BOC
alan hastalarda RBV dozu 600 mg’a kadar azaltılır. RBV tedavisinde doz ayar-
laması
Tablo 4
’te gösterilmiştir. Anemi hastalarında hematopoetik büyüme
faktörleri (eritropoietin) kullanılabilir. Ancak ülkemizde bu endikasyon için erit-
ropoetin geri ödemesi bulunmamaktadır. Derin anemi varsa kan transfüzyonu
diğer bir seçenektir. Hastalar demir, vitamin B12 ve folat eksikliği açısından
değerlendirilmeli, varsa düzeltilmelidir. TVR ve BOC tedavisine kesinlikle ara
verilmemelidir. PegIFN veya RBV kesilmek zorunda kalındığında BOC/TVR
de kesilmelidir (18,29).
RBV böbrekten atılmaktadır. Bu nedenle böbrek fonksiyonları bozuk olan
hastalarda RBV toksik dozlara çıkabilmektedir. RBV hemodiyalizle uzaklaş-
tırılamaz. Hemodiyaliz hastaları ile orta ve şiddetli böbrek yetmezliği olan
hastalarda RBV kullanılmamalıdır. Hafif böbrek yetmezliklerinde bile RBV’nin
kanda yüksek dozlara ulaşarak hemoliz yapabileceği bilinmelidir (24,30).
Nötropeni
Nötrofil sayısı 1500/mm
3
’ün altına indiğinde nötropeni söz konusudur. Nötrofil
sayısının 500/mm
3
’ün altına inmesi ciddi nötropenidir. Nötropeni pegIFN+RBV
kombinasyonunda %10-19 oranında görülürken, BOC ilavesi ile %14-25’e yük-
selmektedir. Ciddi nötropeni hastaların ancak %0.66’sında görülür. PegIFN doz
azaltımının en sık nedeni nötropenidir. Tedavi kesilmesine nadiren ihtiyaç du-
yulur. Sıklıkla ilk iki haftada ortaya çıkar ve enjeksiyon yapılmasından sonraki
Tablo 4:
Anemi hastalarında ribavirin doz ayarlaması
Hemoglobin
11-10 g/dl
Semptom yok veya hafif: RBV dozu değiştirilmez
Semptomatik hasta: RBV azaltımı değerlendirilir
10-8.5 g/dl
RBV dozu azaltılır veya eritropoetin açısından
değerlendirilir
Kalp hastalığı öyküsü varsa RBV dozu azaltılır, pegIFN
alfa-2b dozu %50 azaltılır
<8.5 g/dl
RBV kesilir
Eğer RBV’nin 1 haftadan uzun süre kesilmesi gerekirse
ve hasta BOC veya TVR alıyorsa BOC ve TVR kesilir
İlaç Yan Etkilerinin Yönetimi