78
Kronik Hepatit B
IFN tedavisi alan hastaların %40’ında tedavi sırasında ALT yükselmesi göz-
lenebilir. Bu yükselme genellikle tedavi yanıtıyla ilişkilidir ama bazen de siroz
olgularında karaciğer yetmezliği sonucu gelişebilir (29).
Nükleos(t)id Analogları (NUCs)
NUCs Tedavisine Cevap Kriterleri
HBeAg- pozitif hastalarda NUCs tedavisine yanıt için en önemli belirleyici, tedavi
öncesi yüksek ALT düzeyidir (41). HBeAg-negatif hastalarda tedaviye yanıt be-
lirleyicileri henüz tanımlanmamıştır. HBV genotipi IFN tedavisinin aksine NUCs
tedavi yanıtını etkileyen faktör değildir. NUCs tedavisi HBsAg düzeyinde minimal
bir düşüşe neden olur.
NUCs Tedavisinde Direnç
Lamivudine veya telbivudine direnç gelişmesi (M204V/I) entekavire direnç ge-
lişme riskini artırır. Adefovire direnç gelişmesi (N236T) ise tenofovire duyarlılığı
azaltır. Günümüze kadar HBV mono enfeksiyonu olan hiçbir olguda kanıtlanmış
genotipik tenofovir direnci bildirilmemiştir. Birbirleriyle çapraz direnci olmayan
2 NUC preperatının kombinasyonunun ilaçlara direnç gelişimini önlediği ön-
görüsü varsa da, düşük direnç riskli entekavir veya tenofovir monoterapisine
kombinasyon yapılması ihtiyacı şüphelidir. Dahası, 2 NUC preparatı kombinas-
yonunun yüksek viremili olgularda viral supresyonu hızlandırmasıyla birlikte
(42), kombinasyon tedavisinin klinik olarak fazladan bir yarar sağladığına dair
kanıt yoktur.
Tedaviye Uyum
Tedavinin etkili olabilmesi için ilaçların önerildiği şekilde uygulanması şart-
tır. PEG-INF? faz 3 çalışmalarında olguların yarısında doz azaltımına gidilmiş,
%2-7’sinde tedavi erken sonlandırılmıştır. Kronik hepatit C’deki PEG-INF? ve riba-
virin tedavisinde olduğu gibi, kronik hepatit B’de de düşük doz veya kısa süren
tedavide kalıcı yanıt oranları daha düşük olabilir (29).
Nükleos(t)id analoglarının çok uzun süre kullanılmaları gerektiğinden, bu ajan-
larda tedaviye uyum daha önemli bir unsurdur ve uyumu az olan olgularda ilaç di-
renci gelişme riski fazladır. Entekavir ve tenofovir için yapılan faz 3 çalışmalarda,
birinci yıl içinde %2 olguda virolojik alevlenme olmuş ancak bunların hiçbirinde
ilaca dirençli varyant tespit edilmemiştir ve bu alevlenmelerin tedaviye uyumsuz-
luk nedeniyle ortaya çıktığına karar verilmiştir. Gerçek yaşamda, klinik çalışmalar-
