275
HDV Enfeksiyonu: Patogenez
IFN-? tedavisine yanıtsızlıkla sonuçlanabilir. Babiker ve arkadaşları ciddi akut
HDV enfeksiyonu olan bir hastada interferon olmadan antiviral tedavi etkilili-
ğini test etmişlerdir. Bu hastada 16 aylık tedaviden sonra, HBV DNA ve HBsAg
düzeyinde ciddi azalma ile birlikte HDV RNA’nın başarılı supresyonu sağlan-
mıştır. İnterferonsuz antiviral tedavi rejimlerinin akut hepatit D tedavisindeki
etkisi konusunda ise daha fazla veriye ihtiyaç vardır (13).
T Hücre Yanıtı
İtalya’dan yapılan bir çalışmada, inaktif HDV taşıyıcılarında HDAg’ye karşı
HDV spesifik CD4 yanıtı oluştuğu gösterilmiştir. Bu durum, HDV enfeksiyonu-
nu hücresel immün yanıtın düzenlediği izlenimini vermektedir (14).
HDV hepatosit içine girdikten sonra antijeni endoplazmik retikulumda iş-
lenir ve MHC-I ile hücre yüzeyine sunulur. CD8+ sitotoksik T lenfositleri hüc-
re içinde işlenmiş antijeni tanır ve virüsle enfekte hücreyi iki mekanizmayla
öldürür: 1) Perforin ve granzimlerin salınması, 2) FAS reseptör ile FAS ligand
arasında etkileşim. Bu mekanizmaların ikisi de DNA parçalanmasına ve hedef
hücrenin apoptozisine yol açar (15). HDV enfeksiyonunda perforin eksprese
eden CD4+ sitotoksik T hücre oranı, HBV ve HCV monoenfeksiyonundakin-
den daha fazla bulunmuştur (16).
Eksojenik antijenler ve enfeksiyöz olmayan viral parçacıklar antijen sunan
hücreler (makrofajlar, B lenfositler ve dendritik hücreler) tarafından hücre içi-
ne alınır. Bunlar MHC-II ile antijeni hücre yüzeyine sunarlar. CD4+ yardımcı T
hücreler, antijenleri MHC-II proteinleri aracılığıyla sunulan antijenleri tanırlar.
Yardımcı T hücrelerin virüs spesifik klonu aktive olur ve viral enfeksiyonu te-
mizlemek için çoğalırlar (14).
Sitokinler
HDV spesifik yardımcı T hücrelerin aktivasyonu IL-2, IL-2 reseptörü, IFN?, IL-
10 gibi sitokinlerin salınmasına yol açar. IL-2, HDV spesifik yardımcı T hücre
ve CD8+ sitotoksik T hücre proliferasyonunu artırır (17). Sitotoksik T hücreler
virüsle enfekte hücreleri öldürürken aktive olmuş yardımcı T hücreler IL-12’
nin etkisi altında Th1 alt grubuna dönüşürler ve IFN? salgılarlar. Sitotoksik T
hücrelerin ve Th1 hücrelerinin çok miktarda IFN? ürettiği gösterilmiştir (14).
