269
Hepatit Delta Virüsü Enfeksiyonunun Epidemiyolojisi
(7,8). Anti-Delta IgG pozitiflikleri kronik hepatitli olgularda 1991-1999 yıllarında
%2.9–51.7 arasında; 2000-2006 yıllarında ise %5.6-56.2 arasında bildirilmiş;
sirozlu olgularda ise aynı oranlar 1998-1999 yıllarında %41-74 arasında, 2000-
2004 yıllarında %19.6-46.3 arasında bildirilmiştir. (7,8).
Viral Hepatitle Savaşım Derneği (VHSD) tarafından yürütülen bir proje olan
“Otobüs projesi” 2009-2011 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. VHSD Otobüs
çalışmasının 2009 yılında gerçekleştirilen bölümünde toplam 29.960 kişiden
kan örnekleri alınmıştır. Yapılan tetkikler sonucunda HBsAg pozitifliği sapta-
nan 1805 kişide (%2.39) ayrıca EIA yöntemiyle anti-HDV IgG bakılmıştır ve
toplam 43 kişide (%2.39) anti-HDV pozitifliği saptanmıştır (9,10).
Bölgesel olarak bakıldığında kronik HBV olgularında anti-HDV pozitiflik
oranları Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde, diğer böl-
gelerden daha yüksektir. Bu konuda Değertekin ve arkadaşlarının yapmış
olduğu bir metaanalizde Delta pozitifliği kronik HBV olgularında %20, siro-
tik olgularda %32.5 olarak saptanmıştır. Bu metaanaliz sonucunda da HDV
enfeksiyonunun esas olarak Güneydoğu Anadolu bölgesinde sorun olduğu;
1995 yılı öncesi ile sonrası karşılaştırıldığında 1995 sonrası dönemde olgu
sayısında azalma sağlandığı, bu azalmanın özellikle batı bölgelerinde daha
belirgin bulunduğu bildirilmiştir (11). Ülkemizde Ayaz ve arkadaşları, 15 mer-
kezin katılımı ile 7366 HBsAg pozitif hastada; anti-HDV pozitifliğinin Güney-
doğu Anadolu bölgesinde daha yüksek olduğunu göstermişler, ayrıca erkek
olmanın, beş yıldan uzun süre HBsAg pozitifliği bulunmasının ve Güneydoğu
Anadolu bölgesinde yaşamanın risk faktörü olduğunu belirtmişlerdir (12).
Son yıllarda ülkemizdeki Delta hepatit olgularında, batı bölgelerinde daha
belirgin olmak üzere azalma vardır ancak yine de Diyarbakır, Batman, Ela-
zığ ve Van illerinde hâlâ çok sayıda hepatit Delta hastası bulunmaktadır
(2,7,8,11,13,14).
Ülkemiz HDV enfeksiyonu için orta endemisite alanında yer
almaktadır ve ülkemizde en yaygın genotip HDV genotip1’dir
