261
mekle birlikte, HBsAg düzeyi ile HBV-DNA ve HDV-RNA arasında anlamlı po-
zitif ilişki bulunduğu gösterilmiştir (30,31). Görünüşe göre HDV’nin HBV repli-
kasyonunu inhibe etmesi her zaman için geçerli olmamakta, bazen HBV’nin
HDV’yi inhibe ettiği anlaşılmaktadır. Bu gözlemsel değişikliklerin HBsAg ile
HDV arasındaki etkileşim sonucu ortaya çıktığı belirtilmektedir ama hastalığın
progresyonunda HBV-HDV etkileşiminin moleküler mekanizması henüz net
değildir ve bu konuda çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
HDV Replikasyonu ve Yaşam Döngüsü
HDV replikatif döngüsünün tüm aşamalarında (bağlanma, penetrasyon, kı-
lıftan sıyrılma, viral protein sentezi, viriyon birleşmesi ve salınması) konak
hücrenin elementlerini kullanmak zorundadır. Ayrıca HDV kendi zarfının
protein bileşenlerini temin etmek için de yardımcı bir hepadnavirüse ihti-
yaç duymaktadır (32). HBV veya HDV partiküllerinin enfektivitesi viral zarfta
L-HBsAg varlığına bağlıdır. L-HBsAg’nin N-terminal kısmı HDV’nin hepatosit-
lere girişine aracılık eder (33). Hepatositlere girişin ardından HDV nükleo-
protein kompleksi kılıfından ayrılır. S-HDAg HDV nükleoprotein kompleksine
eşlik ederek nükleusa taşınır. Ardından bu kompleks nükleolusa girer (29,34).
RNA virüslerinin çoğu RNA bağımlı RNA polimeraz aktivitesine ihtiyaç du-
yar. Ancak HDV’nin, kodladığı enzim sayesinde böyle bir ihtiyacı yoktur. Ge-
Şekil 1:
HDAg’lerdeki posttranslasyonal modifikasyonlar. RBD: RNA bağlayıcı
alan, CCS: Sarmal coil dizini, NLS: Nükleer lokalizasyon dizini, VAS: Virüs
birleşme sinyali, (P) Fosforilasyon, (M) Metilasyon, (A) Asetilasyon, (I)
Isoprenilasyon
L-HDAg
S2 R13
P M
A
P
P
I
RBD
2–27
CCS
31–52
NLS
68–88
RBD
97–107
RBD
136–146
VAS
195–214
K72
S123
S177
C211
S-HDAg
Hepatit Delta Virüsünün Moleküler Virolojisi
