262
Kronik HDV
nellikle HDV konak hücrenin RNA polimerazını kullanır. HDV-RNA genomu
viral yaşam döngüsünde çok önemli rol oynayan ribozimler sayesinde kendi
kendine bölünme yeteneğine sahiptir (35,36,37). HDV genom replikasyonu
RNA sentezi, RNA bölünmesi ve RNA ligasyonu olmak üzere üç aşamadan
oluşur. İlk olarak DNA bağımlı RNA polimerazlar aracılığı ile transkripsiyon so-
nucu RNA oluşturulur. Sonrasında HDV RNA replikasyonu, simetrik çift sarmal
mekanizması içinde ribozimlerin katalizörlüğünde kendi kendine bölünerek
gerçekleşir ve hücre ligazları tarafından ligasyon işlemi yapılarak son şekli
verilir (38,39,40). Replikasyon spesifik RNA şaperonu olan HDAg tarafından
stimüle edilir. HDV genomik sarmalı RNA polimeraz 1 tarafından RNA bağımlı
RNA sentezine uğrar. Oluşan molekül daha sonra polimeraz 2 tarafından baş-
ka bir sarmal döngüsüne girer ve genoma yeni bir şekil verilir. Genomik ve
antigenomik sarmallar toplamda 85 nükleotid içerir (38). Ayrıca genomik RNA
HDAg’leri kodlayan mesajcı RNA’yı da oluşturur. Kullanılan çift sarmal modeli
sonucunda sirküler genomik RNA, sirküler antigenomik RNA ve mesajcı RNA
olmak üzere üç formda RNA ortaya çıkar. Değişik RNA’ların oluşması farklı
subselüler lokalizasyonda farklı polimerazlar kullanılması ile ilişkilidir. Antige-
nomik RNA oluşmasında RNA polimeraz I görev alırken, genomik RNA’nın
oluşmasında RNA polimeraz II rol oynamaktadır (21,39,41).
Replikasyon sonrası delta antijenleri üretilir. HDAg sinyali sonrası nükleus-
ta translokasyon olur. Viral proteinler HDV genomik RNA’lı nükleoprotein
komplekslerini oluştururlar. S-HDAg’nin replikasyon oluşumunu tetiklemesi-
ne karşılık L-HDAg replikasyonu sonlandırmakta ve HBV yüzey antijeni ile
etkileşime girmektedir. Böylece viriyon oluşumu tamamlanmakta ve viriyon
hücreyi terk etmektedir (31,39,40,41). Hepatit D yaşam döngüsü
Şekil 2
’de
şematik olarak sunulmaktadır.
Hepatit B virüsü yüzey antijeni ile sarılmış HDV nükleoproteini konak
hücre reseptörüne bağlanarak hepatositlere girdikten sonra endositoz
olmakta ve viriyonlar kılıflarından ayrılmaktadır (1). S-HDAg HDV nükleo-
protein kompleksine eşlik ederek nükleusa taşınmaktadır. Ardından bu
kompleks, içinde RNA polimeraz I bulunan nükleolusa ulaşmaktadır (2).
Muhtemelen RNA polimeraz I tarafından HDV genomik RNA transkripsiyo-
nu yapılarak multimerik tam uzunluğa sahip antigenomik RNA (AG-RNAs)
üretilmektedir. AG-RNA’nın ribozim aktivitesi tarafından oluşturulan sirküler
AG-RNA molekülleri nükleoplasmaya gitmektedir (3). AG sarmalları RNA
polimeraz II için şablon oluşturarak genomik sarmalları oluşturmaktadır (4).
RNA polimeraz II, genomik sarmallardan mRNA’yı üretmeye başlamaktadır
