214
Antiviral Direnç
Dr. Selim Aydemir
Giriş
Kronik hepatit C (KHC) enfeksiyonu siroz ve hepatosellüler karsinom ile iliş-
kili, ilerleyici bir karaciğer hastalığı nedenidir. Son dönem karaciğer hastalı-
ğı oluştuğunda tek güvenilir tedavi karaciğer naklidir. 2013 yılı Dünya Sağlık
Örgütü Raporuna göre dünya nüfusunun yaklaşık %3’üne tekabül eden 150
milyon insan hepatit C virüsü (HCV) ile enfektedir ve her yıl 350.000’den
fazla kişi KHC ile ilişkili komplikasyonlardan ölmektedir (1). Hepatit C’nin se-
roprevalansı dikkate alındığında ülkemizde 700.000 HCV ile enfekte hasta
bulunduğu tahmin edilmektedir ve dolayısıyla kronik HCV enfeksiyonu ülke-
mizin en önemli sağlık sorunlarından biridir (1-3). Hastaların tespiti ve tedavi
edilmesi olumsuz sonuçların ortaya çıkmasını büyük ölçüde önlemektedir.
Tedavide hedef tedavinin bitiminden 24 hafta (son zamanlarda 12 hafta da
dikkate alınmaktadır) sonra HCV RNA negatifliğinin devam etmesi ile tanımla-
nan kalıcı viral yanıt (KVY), diğer bir ifadeyle virüsün tamamen eradikasyonu-
dur. KVY ile semptomlarda düzelme, siroz ve komplikasyonlarında azalma ve
karaciğer nakli gereksiniminin önlenmesi amaçlanır. Son yıllarda direkt etkili
antivirallerin keşfiyle KHC tedavisinde çok önemli başarılar elde edilmiştir (1-4).
HCV ve Antiviral Direnç
HCV
Flaviviridae
ailesinden, tek sarmallı, zarflı bir RNA virüsüdür. Genom ko-
nak ve viral proteazlar tarafından işlenen 3000 amino asitlik tek bir polipro-
