37
Sonuç
HBV enfeksiyonunun seyrini, virüs ile doğal ve adaptif immün yanıtlar ara-
sındaki ilişki belirlemektedir. Yukarıda sözü edilen temel kavramlardan genel
kabul görmüş olanlar bu kısımda özetlenmektedir.
İntrasellüler HBV’nin eliminasyonu yalnızca HBV-spesifik CTL’nin sitolitik
aktivitesi ile değil, aynı zamanda karaciğeri infiltre eden T hücreleri ve diğer
hücrelerce sentezlenen, başta IFN-? ve TNF-? olmak üzere, viral gen eks-
presyonu ve replikasyonunu baskılayan faktörlerle de ilişkilidir. Hem insanlar-
daki enfeksiyonlarda hem de hayvan modellerinde karaciğer hasarı ve klinik
semptomlar başlamadan önce HBV DNA’nın belirgin biçimde baskılanması
ve viral replikasyonun kontrolü bu görüşü desteklemektedir.
Akut HBV enfeksiyonunda HBV antijenlerine karşı CD4 ve CD8 T hücre
aracılı yanıtlar periferik kanda kolayca saptanabilir ve viremik hastalarda kro-
nik hastalara göre belirgin ölçüde daha kuvvetlidir. CD4 T hücreleri için en
önemli immünojen HBV nükleoproteini iken, CD8 T hücreleri hem yapısal
hem de yapısal olmayan HBV antijenleri tarafından uyarılabilir.
Kronik HBV enfeksiyonu ve aktif viral replikasyonu olan hastalarda perife-
rik kandaki CD4 ve CD8 T hücreleri, fonksiyonel baskılanma nedeniyle HBV
antijen stimülasyonuna yanıt vermez ya da çok az yanıt verir. Bu hastalarda
HBV-spesifik CTL’ler ile virüs spesifik olmayan T hücreleri karaciğerde sapta-
nabilir ve hepatosit hasarının patogenezinde önemli rol oynarlar.
HBeAg, HBV’ye karşı neonatal T hücre toleransının patogenezinde önemli
rol oynar.
HBV-spesifik CD4 ve CD8 T hücre aracılı yanıtlar akut hepatit tablosunun
üzerinden on yıllar geçtikten sonra bile saptanabilir. Dolayısıyla akut hepatit
tablosunun iyileşmesi enfeksiyonun eradikasyonu değil, etkin ve kalıcı im-
mün yanıtla kontrolü anlamına gelmektedir.
HBV zarf antijenlerine karşı gelişen antikor yanıtı T hücre bağımlıdır ve
serbest viral partiküllerin yok edilmesi ile duyarlı hücrelerde enfeksiyonun
önlenmesi yollarıyla virüsün kontrolünde kritik role sahiptir.
Kaynaklar
1.
Ganem D, Prince AM. Hepatitis B virus infection – natural history and clinical
consequences. N Engl J Med 2004;350:1118-1129.
Hepatit B Enfeksiyonu İmmünpatogenez
