151
HCV Enfeksiyonu Tanısında
Kullanılan Testler
Dr. Mehmet Demir
Hepatit C tanısal testleri iki geniş kategoriye ayrılır:
1. Serolojik testler, hepatit C antikorlarını saptamak için
2. Virolojik testler, HCV RNA’yı saptamak ve ölçmek için
Ayrıca tedaviyi ve prognozu belirleyebilmek için genotip tayini, karaciğer
fibroz tayini için invazif ve noninvazif testler de yapılmaktadır.
Serolojik testler tarama ve başlangıç tanısı için kullanılmaktadır; virolojik
testler ise enfeksiyonu doğrulamak, tedavi yanıtını değerlendirmek ve an-
ti-HCV’nin saptanamadığı immünsüpresif hastalarda tanı için gereklidir.
Serumda Hepatit C’ye karşı gelişmiş antikorların saptanması için günü-
müzde 3. kuşak enzim immünoassay (ELİSA) yöntemi kullanılmaktadır. Re-
kombinan olarak elde edilen kor, NS3, NS4 NS5 antijenlerine karşı serumda
oluşmuş antikorları saptar; semikantitatif ölçüm yapar ve sonuçlar negatif ya
da pozitif olarak verilir. Üçüncü kuşak ELİSA testlerinde kronik hepatit hasta-
larında anti-HCV saptama duyarlılığı ve özgüllüğü >%99’dur. Bazen şüpheli
anti-HCV pozitifliği durumunda doğrulama amacıyla immünoblot testlerden
(RIBA) yararlanılabilir. Ancak 3. kuşak ELİSA testlerinin duyarlılığı ve özgüllü-
ğü çok yüksek olduğundan, bu durumlara çok nadir rastlanmaktadır ve artık
RIBA kullanılmamaktadır. Klinik pratikte bu durumda HCV RNA testi ile doğ-
rulama yapılmaktadır. RIBA testi ELİSA’da reaksiyon veren antikorların hangi
özgül antijene karşı gelişmiş olduğunu da belirleyebilir ve bu özelliğiyle akut
HCV tanısında kullanılabilir. Akut enfeksiyonda antikor titresinin düşük olması
ve antikorların daha çok kor ve NS3 bölgesine (anti-22c ve antic33c) yönel-
mesi akut HCV’yi destekler.
